چرا نوجوانان تا دير وقت بيدار مي مانند

لازم نيست به پدر و مادر يك نوجوان يادآوري كرد كه فرزندش شب ها دير مي خوابد و همچنين دوست دارد زياد بخوابد. اما آيا براي اين موضوع دليل زيست شناختي وجود دارد؟ظهر است و نوجوان با صورت پر از جوش از اتاقي كه در آن خوابيده بوده، بيرون مي آيد. اين تصوير براي خيلي از خانواده ها آشناست. تا كنون تقريبا همه فكر مي كرده اند كه نوجوان از روي لجبازي با بزرگترها دير مي خوابد يا چون تنبل است زيادتر از حد متعارف خوابيده است. اما اكنون محققان بر اين باورند كه ممكن است خواب زياد افراد 10 تا بيست سال (مثلا حدود 9 ساعت)، و همين طور شب زنده داري آنها دليل زيست شناختي داشته باشد. آزمايش هايي كه توسط پرفسور راسل فاستر، از روساي كالج براسنوز دانشگاه آكسفورد در انگلستان، انجام شده، نشان مي دهد دانشجويان در ساعات بعد از ظهر بهتر درس مي خوانند چون ساعت بدن آنها - احتمالا به خاطر ترشح هورمون ها - طوري برنامه ريزي شده است كه دو ساعت ديرتر از ديگر گروه هاي سني كاملا هشيار و فعال مي شود. پرفسور فاستر مي گويد: "بدن نوجوانان به لحاظ زيستي طوري برنامه ريزي شده است كه در ساعات ديرتر شب بخوابند و روز بعد ديرتر بيدار شوند. البته مي توان رفتارهاي بدتري را هم قيد كرد اما هر رفتاري كه از آنها سر بزند از روي تنبلي نيست." او معتقد است كه اگر كار مدارس و كلاس هاي درس يك ساعت ديرتر شروع شود و درس هاي سخت تر در ساعات ديرتر بعد از ظهر تدريس شود، ميزان غيبت از مدرسه و همچنين افسردگي نوجوانان كمتر مي شود. اما اين به آن معنا نيست كه نوجوانان اجازه داشته باشند هر ساعتي كه خواستند بيدار شوند يا بخوابند. پرفسور فاستر گفت: "نوجوانان و والدين آنها بايد احساس مسئوليت كنند و بدانند كه براي داشتن بهترين فعاليت ذهني، نوجوان نياز به هشت تا 9 ساعت خواب شبانه دارد. آنها بايد با توجه به اين موضوع ساعت شماته دار را طوري تنظيم كنند كه نوجوان بعد از هشت تا 9 ساعت خواب به موقع براي آماده شدن و رفتن به مدرسه از خواب بيدار شود."او مي مي افزايد: "نوجوان قبل از خواب بايد فرصت داشته باشد كه مشغله ذهني خود را به تدريج كم و كمتر كند نه اين كه تا آخرين لحظه كه بيدار است پاي تلويزيون و بازي هاي كامپيوتري نشسته باشد."
سال هاي بحراني
چرا نوجوانان با بقيه ما فرق مي كنند؟نيل استنلي، محقق در زمينه خواب در دانشگاه ايست انگليا در انگلستان، مي گويد: "در بدن نوجوان مكانيزمي فعال مي شود كه به او مي گويد خوابش تكميل نشده و به خواب بيشتري نياز دارد؛ همزمان ساعت خواب او هم تغيير كرده و به همين دليل او دوست دارد شب ها دير بخوابد و صبح ها هم دير بيدار شود."آقاي استنلي مي گويد: "با اين كه ما به اين موضوع واقفيم دليلش را نمي دانيم. به احتمال زياد تكامل در اين پديده نقش داشته است."پديده زياد خوابيدن و دير خوابيدن نوجوانان ممكن است با سال هاي "بحراني" بلوغ مرتبط باشد - بدن او متحول شده، نگران امتحانات مدرسه است، در حال وارد شدن به دوره بزرگسالي است و مجبور است بدون حمايت عاطفي زندگي اجتماعي داشته باشد. اين محقق بريتانيايي مي گويد: "اگر خواب براي حافظه و يادگيري، كنار آمدن با مسائل عاطفي و بازسازي و ترميم بدن و ذهن لازم است، پس نوجوان حق دارد كه زياد بخوابد چون به ميزان زيادي با تمام اين مسائل مواجه است. البته آنچه گفته شد نمي تواند علت نياز آنها به دير خوابيدن را توجيه كند."بعد از سن بيست سالگي و با بالا رفتن سن، خواب سبك تر مي شود اما ساعات خواب ما تقريبا يكسان باقي مي ماند.جيم هورن، مدير مركز تحقيق در باره خواب در دانشگاه لافبراي انگلستان مي گويد كه خواب فقط به علوم زيست شناختي مربوط نمي شود. به غير از ساعت بدن عوامل زياد ديگري باعث مي شود كه خواب نوجوان از الگويي خاص پيروي كند.او مي گويد: "در سنين بلوغ، مغز انسان از نو سازماندهي مي شود و خواب به مغز اين فرصت را مي دهد كه خود را شناسايي كند."دير خوابيدن نوجوان همچنين ممكن است دلايل اجتماعي داشته باشد؛ نوجوان مي خواهد ديرتر از والدينش بخوابد يا تا دير وقت با دوستان خود معاشرت كند.