بيماران كليوي، عذاب روزمره و بازار كليه ايران

"نارسايي مزمن كليوي و فشار خون پيوندي كه بايد گسسته شود"، شعار امسال روز جهاني كليه است. از چهار سال پيش تاكنون، دومين پنجشنبه ماه مارس به عنوان روز جهاني كليه انتخاب شده است.
در ايران، انجمن نفرولوژي با همكاري انجمن حمايت از بيماران كليوي و سازمان هلال احمر نيز در روزهاي ۲۲ و ۲۳ اسفندماه، برنامه هايي را تدارك ديده است كه شامل بازآموزي مدون پزشكان عمومي، كنترل رايگان فشار خون بيماران و بيماريابي است.
پيشتر اين انجمن اعلام كرده بود كه ۴۲ هزار نفر در ايران مبتلا به نارسايي مزمن كليه هستند و دكترعزت الله عبدي، رئيس انجمن نفرولوژي ايران به بخش فارسي بي بي سي گفت كه اصولا بيماري كليه جزو درمان هاي نگهدارنده است و انجام دياليز و پيوند كليه هزينه هاي گزافي دارد كه برعهده دولت هاست.
دكتر عبدي مي گويد كه هرچند بيماران كليوي در ابتدا براي تشكيل پرونده بيمه با مشكلاتي روبرو هستند اما درمان نگهدارنده بيماري كليه از قبيل انجام دياليز خوني، دياليز صفاقي و پيوند كليه در ايران از جهش قابل ملاحظه اي برخوردار است.
كارشناسان مي گويند كه بروز بيماري هاي كليوي در ايران رو به افزايش است و پيش بيني مي شود تا پايان سال ۱۳۹۱ تعداد مبتلايان به بيماري مزمن كليه دو برابر شود. اين در حالي است كه دستگاه هاي دياليز موجود فرسوده شده و مصطفي قاسمي، رئيس هيات مديره انجمن حمايت از بيماران كليوي به بخش فارسي بي بي سي گفت كه كيفيت انجام دياليز در ايران استاندارد نيست.
به گفته آقاي قاسمي، در ايران برخي از بخش هاي دياليز خوب عمل مي كنند اما با توجه به رشد پانزده درصدي سالانه بيماران كليوي، در اين كشور دستگاه دياليز به تعداد كافي وجود ندارد و بودجه لازم و توجه مقامات بهداشتي ضروري است.
صافي هاي دياليز با توجه به وزن و وضعيت جسماني افراد در نظر گرفته مي شود. كارشناسان مي گويند كه در استفاده از صافي ها نيازسنجي نمي شود و به اين ترتيب ممكن است دياليز كامل انجام نشده و توانايي هاي بيمار دياليزي به تدريج كاهش يابد.
نظر بيماران
ميترا قلي پور ساكن سوئد است و سال گذشته براي پيوند كليه به ايران سفر كرده است. او به بخش فارسي بي بي سي گفت كه كيفيت خدمات بهداشتي دياليز و بيماران پيوندي در ايران مطلوب نيست.
به گفته خانم قلي پور، "هنگام انجام دياليز در تهران براي جلوگيري از افت فشار خون شديد مقدار زيادي نمك به دستگاه اضافه مي كردند كه باعث مي شد پس از دياليز با تشنگي زيادي روبرو شوم و اين موضوع اصلا براي بيمار دياليزي مناسب نيست."
او همچنين انجام دياليز در ايران را با سوئد مقايسه مي كند و مي گويد كه "در سوئد به توانايي بيمار در هنگام انجام دياليز توجه زيادي مي شود و با توجه به بحران روحي بيمار دياليزي با او برخورد احترام آميزي صورت مي گيرد."
نقش دولت
در گذشته دستگاه هاي دياليز پس از ورود به ايران به طور رايگان در اختيار مراكز درماني قرار مي گرفت. اما در حال حاضر هر دستگاه ۱۰ تا ۱۲ ميليون تومان به فروش مي رسد.
دكتر عبدي، رئيس انجمن نفرولوژي به بخش فارسي بي بي سي گفت كه بيش از ۲۵۰ مركز دياليز در سراسر ايران فعال است و اصولا صافي دياليز مهمتر از دستگاه آن است.
او همچنين گفت كه سالانه حدود ۵۰۰ دستگاه دياليز جديد در ايران براي برطرف كردن نيازهاي بيماران ضروري است.
دسترسي به دارو و پرداخت هزينه هاي آن عمده مشكلات بيماران پيوندي در ايران است.
بهيه رضايي كه شوهرش به تازگي با عمل پيوند كليه به زندگي عادي بازگشته به بخش فارسي بي بي سي گفت كه "دولت حداقل نيازهاي دارويي بيمارستان ها براي درمان بيماران خاص را تامين كند تا براي تهيه دارو عذاب نكشند."
كمبود دارو
تعدادي از پيوندهاي كليه به داروهاي ايراني پاسخ مثبت نمي دهند و مطابق نظر پزشكان بايد از داروهاي خارجي استفاده شود. از طرفي براساس مصوبه وزارت بهداشت ايران، سوبسيد به اين داروها تعلق نمي گيرد.
خانم رضايي مي گويد كه "يك قلم داروي ضروري پس از عمل پيوند را بيش از ۵۵۰ هزار تومان خريدم و در داروخانه هلال احمر و سيزده آبان مي ديدم كه افراد براي تهيه داروهاي بيماران خاص بيش از ۲۰۰ هزار تومان مي پردازند."
گزارش ها حاكيست كه اغلب اهدا كنندگان كليه در ايران، از خانواده هاي فقير و به خصوص جوانان هستند..
بازار مكاره كليه
مصطفي قاسمي، رئيس هيات مديره انجمن حمايت از بيماران كليوي ايران به بخش فارسي بي بي سي گفت كه "دولت براي كساني كه كليه خود را به بيماران مي دهند يك ميليون تومان كمك مي كند و بيمار هم با توجه به مخارج بيمارستان حدود چهار ميليون تومان مي پردازد."
اما خانم قلي پورساكن سوئد مي گويد كه "براي تهيه كليه، پنج ميليون تومان به شخصي پرداخت كرده است كه با احتساب مخارج بيمارستاني فروشنده كليه هزينه هايش بالغ بر هفت ميليون تومان شده است."
در بخشنامه سهام عدالت بيماران پيوندي در گروه بيماران خاص قرار نگرفته اند و مشمول سهام عدالت نمي شوند. اين موضوع از حدود يك سال پيش به تاييد وزارت بهداشت ايران رسيده است اما هنوز در انتظار اعلام نظر وزارت رفاه اين كشور است.