رضا عطاران و همسرش

دیپلمه اقتصاد
در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۴۷ در یكی از محله‌های شهر مشهد بنام خیابان «ضد» به دنیا آمد. با این‌كه او مشهدی است اما اصلیتش به شهر كاخك كه یكی از بخش‌های گناباد در استان خراسان رضوی است، می‌رسد. او دیپلم خود را در رشته اقتصاد در مشهد گرفت و برای ادامه تحصیل در رشته طراحی صنعتی در دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تهران آمد. با وجود علاقه به رشته تحصیلی‌اش، به بازیگری، فیلمنامه‌نویسی و كارگردانی روی آورد. وی كار اصلی خود رادر دهه ۱۳۶۰در تئاتر مشهد با مرحوم حسن حامد شروع كرد، در این دوران او تماما نقش‌های غیركمیك بازی كرد و این همكاری تا فوت حسن حامد در سال ۱۳۷۱ ادامه داشت. درسال ۱۳۷۳ با مجموعه «ساعت خوش» به كارگردانی مهران مدیری در كنار بازیگرانی چون رضا شفیعی جم، نصرا... رادش، ارژنگ امیرفضلی و نادر سلیمانی كارهای كمدی خود رادر تلویزیون آغاز كرد. در سال ۱۳۷۷ به همراه مجید صالحی و یوسف تیموری در گروه كودك و نوجوان شبكه یك تلویزیون، مجموعه«مجید دلبندم» و در سال ۱۳۷۹ مجموعه «قطار ابدی» را عرضه كرد و از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲ مجموعه‌های سیب خنده، ستاره‌ها، كوچه اقاقیا را ماهرانه جلوی دوربین برد. در سال ۱۳۸۳ وارد عرصه تولید سریال‌های مناسبتی ماه رمضان شد و سریال «خانه به دوش» را ساخت. پس از آن در سال ۱۳۸۴ مجموعه «متهم گریخت» را به نویسندگی سعید آقاخانی، كارگردانی كرد. او همچنین در فیلم‌های سینمایی «هوو» و «تیغ‌زن» هر دو ساخته علیرضا داودنژاد بازی كرد و پس از آن در فیلم سینمایی «كلاهی برای باران» ساخته مسعود نوابی به ایفای نقش پرداخت. دیگر ساخته وی سریالی به نام ترش و شیرین بود كه در نوروز ۱۳۸۶ از شبكه سوم تلویزیون ایران پخش شد. او همچنین در ماه رمضان سال ۸۷ با مجموعه تلویزیونی «بزنگاه» به خانه‌های مردم آمد و توانست طرفداران زیادی را جذب خود كند. عطاران دو خواهر بزرگ‌تر از خود دارد. او در سال ۱۳۷۳ ازدواج كرد. همسر عطاران فریده فرامرزی نام دارد كه برای بازی در فیلم «صندلی خالی» سامان استركی نامزد دریافت سیمرغ بلورین نقش مكمل زن جشنواره فجر شده است. با مرد طناز سینمای ایران به گفتگو نشستیم.


پركاری
طی یك سال اخیر شاهد حضور چشمگیر و پررنگ رضا عطاران بر پرده نقره‌ای سینما بوده‌ایم. از نیش زنبور كه با فروش میلیاردی همراه بود بگیرید تا «ورود آقایان ممنوع»، عطاران در این باره می‌گوید:
«وقتی در تلویزیون فعالیت می‌كردم، هر سریال حدود هفت، هشت ماه وقتم را می‌گرفت و به خاطر همین مشغله، پیشنهاد كار زیاد داده نمی‌شد و اگر هم پیشنهادی بود نمی‌توانستم قبول كنم.
اما الان چون در تلویزیون فعالیت نمی‌كنم وقت آزاد تری دارم و بازیگری این وقت آزاد را پر می‌كند. فكر می‌كنم تعداد كارهایی كه در این مدت در آنها بازی كردم زیاد بود و به همین دلیل تصمیم گرفته‌ام مدتی به خودم استراحت دهم.»
او در ادامه می‌گوید: «ان‌شاءا... در آینده كارگردانی در سینما را هم تجربه خواهم كرد. تا اینجا همه كارهایی را كه انجام داده‌ام از روی احساس و دل به سراغشان رفته‌ام و منتظرم، این حس در من به وجود بیاید كه باید در زمینه كارگردانی سینما هم فعالیت كنم، تا آن زمان وارد این حیطه نمی‌شوم.»

ورود آقایان ممنوع
یكی از آخرین كارهایی كه آقای طنز ایران در آن جلوی دوربین رفت فیلمی به كارگردانی «رامبد جوان» بود. فیلمی كمدی كه به مسایل مربوط به یك دبیرستان دخترانه می‌پردازد و طبق شنیده‌ها در این فیلم چهره‌ای متفاوت از عطاران را شاهد خواهیم بود. عطاران می‌گوید:«فیلم ورود آقایان ممنوع به كارگردانی رامبد جوان یكی از بهترین كارهایی است كه تا به حال بازی كرده‌ام. كارهای اخیرم را سعی كرده‌ام با وسواس و دقت بیشتری انتخاب كنم و كار رامبد را هم به دلیل متن خوب پیمان قاسم‌خانی و حضور رامبد جوان به عنوان كارگردان پذیرفتم، با آن چیزی كه من در طول فیلمبرداری این كار شاهد بودم، فكر می‌‌كنم یكی از بهترین كارهای چند سال اخیر خواهد بود.»


خانواده خوشبخت
رضا عطاران و فریده فرامرزی زوج خوشبخت و البته هنرمندی هستند كه از سال 73 تصمیم گرفتند زیر یك سقف به زندگی ادامه دهند. شاید برایتان جالب باشد تعریف بازیگر خوب و با اخلاق كشورمان را در مورد خوشبختی بدانید:
«هر چه قدر كه در زندگی پیش می‌روم احساس می‌كنم هر اندازه ازخودگذشتگی بیشتر باشد، تو بتوانی مسایلی را كه به نظرت چیزهای خوبی نیست، تحمل كنی، هم خودت از زندگی بیشتر لذت می‌بری و هم اطرافیان و خانواده‌ات از زندگی در كنار تو خوشحال و راضی‌اند. پول چیز خوبی است اما به خوشبختی ربطی ندارد و به تنهایی نمی‌تواند ضامن خوشبختی خانواده باشد. قصه خوشبختی ما هم، این چنین بود.»

علاقه به موسیقی
هر كس كه كار‌های عطاران را دنبال می‌كند می‌داند كه او به موسیقی و خوانندگی هم علاقه دارد. صدایی كه پر از صمیمیت است و خیلی خوب می‌‌توانی با آن ارتباط برقرار كنی. از او در مورد علاقه‌اش به موسیقی می‌پرسم كه درجواب می‌گوید: «كارهایی كه در زمینه موسیقی انجام داده‌ام را نمی‌توان به حساب دانش موسیقی من گذاشت، بلكه شاید می‌‌توان علاقه‌ام به موسیقی را دلیل این كارها دانست. در آن زمان كه خوانده‌ام، احساس كرده‌ام. چیزی كه قرار است خوانده شود، خیلی به درجه كیفی صدا و درست خواندن مرتبط نیست و بیشتر احساس است كه باید برانگیخته شود. مثل سریال «متهم گریخت» كه با آقای مدرس خواندیم و یا ترانه «كوچه اقاقیا»، كه خودم خیلی آن را دوست دارم. شما وقتی این ترانه‌ها را گوش می‌دهید، شاید صدای من خیلی فالش باشد، اما چون صمیمیت در كار دیده می‌شود، كسی احساس نمی‌كند كه دارد صدای بدی می‌شنود.»


طنز سینمایی
این روزها بحث بر سر فیلم‌های سینمایی طنز بسیار داغ است و عده‌ای مخالف تولید انبوه این فیلم‌ها در سینمای ایران هستند.
از عطاران كه خود یكی از اركان طنز در ایران به شمار می‌رود سوال می‌كنم كه چه عواملی در سینمای طنز موثر‌ند كه در جوابی كوتاه می‌گوید: «مشكل طنز در سینما به مسایل مختلفی بستگی دارد. متن، بازیگری، كارگردانی و... به خوب شدن یك كار طنز كمك می‌كند و نباید به طور خاص به یكی از این مسایل توجه كرد. مسایل فنی مثل فیلمبرداری، هم در خوب شدن یك كار طنز موثر است.»

علی صادقی
علی صادقی یكی از بازیگران ثابت كارهای عطاران است، عطاران می‌گوید: علی خیلی بچه خوبی است و روحیه طنازی دارد كه این روحیه به كار او هم منتقل می‌شود و اگر یك جمله را صد نفر بگویند علی یك جوری آن را ادا می‌كند كه از همه جالب‌تر می‌شود با این‌كه تلاشی هم نمی‌كند، دلیل اصلی حضور او در كارهای من، همین موضوع است.

از احمد پورمخبر تا حلیمه سعیدی
رضا عطاران چهره‌های زیادی را به جامعه بازیگری معرفی كرده است. از احمد پورمخبر بگیرید تا حلیمه سعیدی(سوری خانم) كه این روزها كارشان هم خوب در سینما و تلویزیون گرفته است و شاید به نوعی موفقیت خود را مدیون عطاران هستند. عطاران در این مورد می‌گوید: «ایده از قبل برنامه‌ریزی شده‌ای برای معرفی بازیگران جدید ندارم. در كار و بر اساس شخصیت‌هایی كه در فیلمنامه حضور دارند از آدم‌هایی كه احساس می‌كنم به آن شخصیت‌ها نزدیك هستند و همچنین به انسان‌های معمولی نزدیك‌ترند، استفاده می‌كنم، ولی متاسفانه از این آدم‌ها یك جاهایی استفاده می‌شود كه زیاد مناسب نیست، فقط به این دلیل كه مورد توجه مردم قرار گرفته‌اند از آنها استفاده می‌شود و در نهایت نتیجه خوبی هم نخواهد داشت.

از لابه لای حرف‌ها:
نقشم در «ازما بهترون» نیمه‌جدی و نیمه‌كمدی است. فیلمی كه در آن بازی می‌كنم هم كمدی است و هم ترسناك.
وقتی خودم بازیگرم به كارگردان مشورت می‌دهم. اما سعی می‌كنم جایگاه كلی كارگردانی فیلم به هم نخورد. این كه یك كارگردان احساس كند، فیلم متعلق به خودش است، خیلی مهم است.
مردم تركیب من و رضا كیانیان را دوست داشتند. تركیب بازیگران خیلی مهم است. مثلا در فیلم توفیق اجباری (لطیفی)‌ تركیب من و محمدرضا گلزار خوب بود و جواب داد.
از او می‌پرسم دوست دارید با چه بازیگرانی همبازی شوید. او پاسخ می‌دهد:‌ بستگی به جنس متن دارد و این كه شخصیت چه سنی داشته باشد. نمی‌توانم از فرد خاصی نام ببرم.
عطاران در مورد مردم می‌گوید: من در ارتباط با مردم مشكلی ندارم. چون خودم را جای آنها می‌گذارم. من خودم دوست داشتم از خسرو شكیبایی عكس و امضا داشته باشم. این اصلا چیز بدی نیست.