همه چيز در مورد هپاتيت

انواع هپاتیت ( مرجع کامل اطلاعات)
اردیبهشت ۱۲, ۱۳۸۵ توسط : admin موضوع : بهداشت, بيماري واگير, داروسازی, دندان پزشكی, مامایی, مطالب اجتماعي, پرستار
ارسال نظر


ویروس هپاتیت A



از خانواده پیکورنا ویروسها و جنس هپاتویروس است که قبلا تحت عنوان آنتروویروس ۷۲ طبق بندی شده است. اما کنون بنام هپاتیت عفونی نامیده می شود. این ویروس کروی شکل است و تقارن ۲۰ وجهی دارد. بدون پوشش است , RNA آن مثبت است. توسط دهان و مدفوع انتقال می یابد. دوره کمون آن تقریبا ۱ ماهه است. بیماری مزمن کبدی ایجاد نمی کند و به ندرت کشنده است و هیچ تشانه آنتی ژنی با دیگر ویروسهای کبدی ندارد. انسان و میمون میزبانهای طبیعی این ویروس هستند. نوکلئوکسید آن در برابر اتر و اسید از سایر پیکورنا ویروسها مقاومتر است و بعلت همین مقاومت باید در برخورد با بیماران مبتلا احتیاط کرد. با استفاده از گیرنده های سطح سلولهای کبدی وارد سلول می شود. جزئیات پاتوژنیسیته برای این ویروس مشخص نیست. از طریق دستگاه کوارش فرد را آلوده می کند. احنمالا در سلولهای اوروفارنکس و اپیتلیال روده تکثیر پیدا می کند. اگرچه انترفرون باعث محدوده شدن ویروس می شود اما سیستم ایمنی نیز در صدمه زدن به سلولهای کبدی آلوده به ویروس و حذف آنها از بدن بی تاثیر نیست. به دنبال ضایعات سلولهلی کبدی یرقان ظاهر می شود. این ویروس از طریق صفرا وارد روده و مدفوع می شود و از ۱۰ روز قبل از ظهور علایم و ایجلد آنتی بادی در مدفوع وجود دارد و از طریق مدفوع منتشر می شود. علایم بالینی آن شامل خستگی , بی اشتهای , ضعف , تهوع , شکم درد , یرقان , تیره شدن رنگ ادرار است و این بیماری در افراد بالغ شدید تر از از کودکان است. در کودکان اغلب بدون جلب توجه سپری می شود و در اکثر موارد بهبودی کامل حاصل می شود. حداکثر شیوع این بیماری بین سنین ۳۰ تا ۱۵ است. در اکثر بیماران مبتلا به هپاتیت A تیتر Igm بالا است. لذا مهمترین تست مرولوژی برسی Igm است که به روش رادیوایمنوسی و الیزا قابل اندازه گیری است و همچنین بررسی بیلی روبین هم جهت ارزیابی اختلال کبدی ارزشمند است. درمان برای این بیماران وجود ندارد و تزریق ایمنوگلوبین برای افراد در تماس با بیمار توصیه می شود که در دوره کمون باعث کاهش علایم بیماری می شود. روشهای پیشگیری شامل رعایت بهداشت در مراکز عمومی , کنترل بهداشتی آب و مواد غذای بخصوص شیر - شستن دستها بعد از رفتن دستشوی وقبل از صرف غذا , ضد عفونی کردن وسایل بیمار بسیار موثر است. واکسن نمونه کشته شده است که فقط برای مواقع ضروری استفاده می شود. این ویروس براحتی در جامعه منتشر می شود. محتمل ترن راه سرایت راه مدفوعی- دهانی از طریق تماس فردی می باشد. بعضی محصولات رودخانه ای مثل صدفها می توانند منبع آلودگی با ویروس باشند. آلودگی با ویروس هپاتیت A به ندرت از طریق سرنگ و سوزن آلوده یا انتقال خون پیش می آید. همودیالیز هیچ نقشی در انتشار آن میان کارکنان بخش ندارد. شیوع آنتی بادی در افراد دارای سطح اقتصادی و اجتماعی پایین بالاتر است. در کشورهای در حال توسعه و عقب مانده اکثر مبتلایان کودکان هستند در حال که در کشورهای پیشرفته ابتلا در سنین بالاتر است. تقریبا ۴۰ درصد موارد حاد هپاتیت توسط هپاتیت A ایجاد شده

ویروس هپاتیت B




این ویروس عامل مولد هپاتیت سر است و جزء ویروسهای کبدی DNA دار طبقه بندی می شود. از طریق مایعات بدن, خون, مقاربت جنسی ودر ماههای آخر حاملگی از مادر به جنین منتقل می شود و ابتلا به این بیماری هیچ ارتباطی به سن, فصل و جنس ندارد. دارای دروه کمون متوسط سه ماهه است. در ۵ تا ۱۰ در صد مبتلایان تبدیل به حالت مزمن می شود و گاهی منجر به سرطان کبد می شود. بافت هدف این بیماری و میزبان آن محدود و فقط در کبد, گاهی پانکراس و کلیه انسان و میمون را نیز آلوده می کند. این ویروس کوچک, دارای پوشش, دارای DNA دو رشته و حلقوی که قسمتی از آن تک رشته ای است ودارای آنزیم




ریورس ترانسکرپیتاز (RTase) است که این آنزیم چسبیده به ژنوم ویروس است و دارای فعالیت ریبونوکلئاز است. این ویروس دارای ۳ نوع آنتی ژن مهم به نامهای آنتی ژن سطحی, آنتی ژن مرکزی و یک آنتی ژن دیگر است. آنتی ژن سطحی که آنتی ژن استرالیا نامیده می شود ( بعلت اینکه اولین بار در سرم یک فرد بومی استرالیل که در ظاهر سالم شناسایی شد ). از نظر شکل ظاهری دارای دو فرم است: ۱- شکل کروی که فراوانترین نوع این خانواده است. ۲- شکل لوله ای یا رشته ای . این آنتی ژن در PH کمتر از ۴ به مدت ۶ ساعت پایدار می ماند; ولی در این PHعفونت زایی هپاتیت B از بین می رود. این ویروس به علت داشتن غشا در برابر اتر مقاوم است, PH پایین, حرارت متوسط, یخ زدن و اشعه ماورا بنفش پایدار می ماند. DNA ویروس تمایل زیادی برای ادغام شدن با DNA سلول میزبان دارد. نسخه برداری توسطویروس عوامل نسخه بردار سلول میزبان کنترل می شود. این ویروس ۳ روز پس از به سلولهای کبدی شروع به تکثیر می نماید; اما علایم بالینی بعلت نا معلومی حدود ۴۵ روز بعد ظاهر می شود که بستگی به راه ورود مقدار ویروس و وضعیت فرد مبتلا دارد. علایم بالینی شامل تهوع , استفراغ , بی اشتهایی شدید می باشد که به دنبال آن یرقان ظاهر می شود ( گرچه هپاتیت بدون یرقان نیز شایع است). حدود ۸۵ در صد بیماران کاملا بهبود حاصل پیدا می کند. مرگ و میر بین ۷/۲- ۶/۰ درصد است که بسته به سن و شرایط متغیر است. حدود ۱۰ تا ۵ در صد افراد به هپاتیت مزمن می شوند که این مبتلایان منبع اصلی انتشار ویروس در جامعه هستند. در اکثر موارد ژنوم ویروس ادغام شده در ژنوم سلولهای سرطانی دیده می شود. درمان اختصاصی برای هپاتیت B وجود ندارد. درمان بیشتر جنبه علامتی و حفاظتی دارد. انترفرون آلفا ممکن است برای هپاتیت مزمن موثر باشد. این ویروس انتشار جهانی دارد. حاملین ویزوس در جهان حدود ۲۰۰ میلیون نفر هستند که یک میلیون آنها در امریکا زندگی می کنند. افراد در معرض خطر شامل شاغلین, در مراکزبهداشتی و درمانی, کارکنان آزمایشگاهها, کارکنان بانک خون, افراد ساکن در مناطق آندمیک ( چین, آفریقا …………..) نوزادان متولدشده از مادر مبتلا, معتادین تزریقی و افراد دارای هموفیلی و دریافت کنندگان خون و محصولات آن. بیشترین موارد آلودگی به این ویروس در کشورههای عقب مانده است بطوریکه ۵ درصد نوزذان در هنگام متولد شدن و شیردادن مبتلا می شوند. روشهای پیشگیری و کنترل وجود دارند که عبارتند از: ۱- انجام واکسیناسیون ۲- کنترل و جدا کردن خونهای آلوده ۳- تزریق ایمنوگلوبین به نوزدان که از مادر مبتلا متولد شده و افرادی که با بیماران تماس داشته ۴- عدم مصرف خون کسانی که هرگونه ناراحتی کبدی دارند ۵- استفاده از وسایل مانند دستکش هنگام معاینه بیمار و …….. ۶- حذف سریع وسایل آلوده وضدعفونی وسایل مورد استفاده ۷- اجتناب از رفتارهای اجتماعی پر خطر وخطرساز که انتشار ویروس را تسهیل می کند.

ویروس هپاتیت C






ویروسی است دارای پوشش با RNA مثبت که جزء فلاوی ویروس طبقه بندی می شود






دوره کمون بیماری ۴ تا ۳ روز در موارد طولانی ۴ تا ۳ ماه است. معمولا هپاتیت C از لحاظ بالینی خفیف بوده و نیاز به بستری شدن ندارد و اکثر بیمارن بدون علایم بالینی هستند.


به رغم طبیعت ملایم بیماری ۵۰ تا ۳۰ در صد آنها به سمت مزمن شدن پیش می روند. مهمترین راه انتقال بیماری از طریق خون و فرآورده های خونی آلوده است. تزریق وریدی مواد مخدر, پیوند اعضا آلوده, مقاربتهای جنسی و دریافت کنندگان فاکتورهای خونی آلوده نیز از راه های انتقال این ویروس است. اکثر مبتلایان به هپاتیت C معتادین تزریق داخل وریدی هستند. فعلا واکسنی برای این بیماری وجود ندارد. ایمنی حاصل از عفونت بادوام و پیشگیری کننده نمی باشد. مصرف انترفرون آلفا تا حدودی در درمان بیماری موثر است. مصرف آنتی بادی ضد ویروس در میمون سبب طولانی شدن دروه کمون می شود. علایم بالینی در شکل حاد بیماری شبیه هپاتیت A و B است ولی خفیفتر. هپاتیت مزمن پایدار حاصله از ویروس هپاتیت C شایعتر از نوع B می باشد که حدود ۲۰ درصد آن به سیروز و نارسایی کبد منجر می شود. پاسخ ایمنی سلول عامل اصلی در تخریب سلول است. تشخیص آزمایشگاهی عمدتا بر مبنای مرولوژی, به روش الیزا استوار می باشد. آنتی بادی ۳ تا ۷ هفته پس از ابتلا قابل شناسای است, اما آنتی بادی همیشه در خون وجود ندارد و لذا پیشنهاد می شود که بررسی آنتی بادی عمدتا در فاز مزمن صورت گیرد. بهترین راه برای شناسایی وجود ژنوم ویروس درخون است


ویروس هپاتیت D


تقریبا ۱۵ میلیون نفر در دنیا آلوده به ویروس هپاتیت D هستند. ویروس هپاتیت D برای همانند سازی خود از ویروس هپاتیت B و امکانات سلول میزبان استفاده می کند. این ویروس ناقص است و از نظر اندازه و ساختمان ژنوم نیاز به کمک برای همانندسازی مانند ویروئیدهای گیاهی است. ژنوم این ویروس فقط یک پروئتین کپسیدی را کد می نماید. ویروس دارای ژنوم RNA منفی, تک رشته ای, حلقوی و کوچک است. ویروس دارای پوشش است و احتمالا دارای ۳ فرم است. همانند هپاتیت B به سلولهای کبد متصل شده و وارد آن می شود. نسخه برداری و همانندسازی ویروس غیر متعارف است. این ویروس مانند هپاتیت B از طریق مایعات بدن انتشار می یابد. هر دو ویروس با یک روش مشترک به سلول میزبان متصل می شوند. یک فرد ممکن است به عفونت توام هپاتیت B و D مبتلا گردد. همانندسازی ویروس همراه با صدمه زدن به سلول میزبان ( سلول کبد ) است. صدمات حاصله از ویروس هپاتیت D به سلول کبد بر خلاف ویروس هپاتیت B منحصر به پاسخ ایمنی سلول میزبان نیست. احتمالا عفونت مزمن هپاتیت D در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B نیز بروز می کند.


هپاتیت D در کودکان و افراد بالغ مبتلا به هپاتیت B ایجاد می شود. ویروس انتشار جهانی داشته و آندمیک جنوب ایتالیا, خاورمیانه, قسمتهایی از آفریقا و آمریکا لاتین می باشد. اساس تشخیص آزمایشگاهی بر مبنای افزایش آنزیمهای کبدی است. بررسی آنتی ژن و ژنوم در خون نیز مفید است. تا کنون درمان اختصاصی برای هپاتیت D پیشنهاد نشده است. اما چون همانند سازی ویروس به وجود هپاتیت B لذا پیشگیری از هپاتیت B در پیشگیری از این ویروس موثر خواهد بود. با واکسیناسیون هپاتیت B , حذف محصولات خونی آلوده, عدم مصرف از مواد مخدر تزریقی و کنترل ناقلین ویروس از انتشار هپاتیت D جلوگیر خواهد کرد.


هپاتیت حاد ویروسی, بوسیله یکسری ویروس ایجاد و به نامهای هپاتیت A, هپاتیتB, هپاتیت C و هپاتیت D خوانده می شود. این نوع از هپاتیت یک عفونت شایع ویروسی است که می تواند خطرناک هم باشد, بدن را درگیر کند و منجر به التهاب و از بین رفتن بافت و عملکرد طبیعی کبد شود.
علائم ابتلا به هپاتیت در تمامی انواع آن مشابه است به این صورت که اول علائم عمومی مثل بی اشتهایی ,ضعف, خستگی, تهوع ,استفراغ و درد مبهم در قسمت فوقانی و راست شکم بروز می کند. گاهی در این مرحله تب هم وجود دارد. بعد از این مرحله زردی پیش رونده بروز می کند که ملتحمه (پرده داخلی چشم),مخاط ها و پوست تمام بدن زرد می شود.

هپاتیت نوع A:

این نوع هپاتیت توسط یک ویروس شدیدا آلوده کننده و مسری ایجاد می شود و از طریق تماس های نزدیک قابل انتقال است. عمده ترین انتقال آن از طریق دهانی- مدفوعی می باشد یعنی در مناطقی که بهداشت رعایت نشده و پس از دستشویی دستها با آب و صابون شسته نمی شود و با همان دست غذا خورده می شود این ویروس به راحتی انتقال می یابد. همچنین در اثر آب, غذاها و شیر آلوده و همچنین در اثر خوردن صدف و گوشت نپخته ماهی انتقال می یابد.

در زمانی که علائم بیماری و زردی بروز کرد فرد فقط باید استراحت کند تا ویروس توسط دفاع سیستم ایمنی بدن مهار شود و به تدریج التهاب کبدی به وضعیت سابق برگردد.
نکته قابل ذکر این است که هپاتیت A به هیچ نوع درمان دارویی احتیاج ندارد.

هپاتیت نوع B:

ابتلا به این نوع هپاتیت عوارض بی شماری دارد. از این رو اهمیت شناخت آن بسیار بالاست.

راههای انتقال این ویروس عبارتند از:

_مادر به جنین : به ویژه اگر مادر در ماه سوم بارداری آلوده شده باشد احتمال انتقال بیماری به جنین بسیار بالا است.

_تماس جنسی : از راه خون, استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی و یا فرو رفتن سوزن آلوده به ویروس به طور اتفاقی در پوست افراد سالم و استفاده از تیغ های آلوده است.

_ترشحات بدن : از جمله بزاق ,مدفوع, صفرا, اشک و مایع منی به عنوان یکی از منابع انتقال ویروس مطرح هستند .

بعد از آلوده شدن به ویروس هپاتیت B سه مشکل بالینی رخ می دهد. اولا علائم دیده نمی شود. ثانیا مانند هپاتیت A علائم به صورت حاد یعنی ضعف, بی اشتهایی و زردی پیش رونده بروز می کند. ثالثا آنتی ژن ویروس در بدن باقی می ماند و اشکال مزمن بیماری اتفاق می افتد و بعدا با فعالیت مجدد ویروس علائم هپاتیت بروز می کند. گاهی باعث ایجاد سرطان در کبد می شود. گاهی با بروز علائم هپاتیت حاد, زردی آنقدر زیاد می شود که روی عملکرد طبیعی مغز تاثیر گذاشته و باعث علائم خواب آلودگی و عدم هوشیاری می شود و به علت تخریب سلولهای کبدی زمان انعقاد خون به شدت طولانی می شود و خونریزی های مختلف در نواحی متفاوت بدن مثل خونریزی لثه, مخاطها و پوست اتفاق می افتد که وضعیت بیمار بسیار خطرناک و مرگبار می شود.

ویروس هپاتیت B در افراد بدون علامت, که به صورت مزمن و طولانی ویروس را در خون خود حمل می کنند از راههای گفته شده به افراد سالم انتفال می یابد.
نکته مهم آن است که درمان خاصی برای این بیماری هنوز کشف نشده است و ابتلا به این نوع از بیماری ویروسی مرگبار است.

هپاتیت C:


راه انتقال این نوع ویروس به وسیله تزریق است. این بیماری غالبا در گیرندگان خون و فراورده های خونی و معتادان تزریقی بروز می کند. البته در کشور ما انتقال این نوع از هپاتیت از طریق فراورده های خونی بسیار کم شده است زیرا کنترل می شوند. پیشگیری از این نوع از هپاتیت این است که معتادان تزریقی یا اعتیاد خود را ترک کنند و یا از روش دیگری برای استفاده از مواد مخدر استفاده کنند. قانونمندی و عدم تجاوز به حریم خانواده و فعالیتهای جنسی سالم نیز از راههای پیشگیری است.

هپاتیت D:

فقط در بیمارانی که به صورت طولانی ناقل ویروس هپاتیت B هستند بروز می کند. علائم این بیماری مشابه سایر هپاتیت های ویروسی است؛ با این تفاوت که سیر شدیدی دارد و گاهی سبب تخریب کامل کبد و مرگ می شود.

از آنجایی که در قرن حاضر ایدز و هپاتیت B دو بیماری لاعلاج هستند باید به آنها توجه بیشتری کرد. زیرا ویروس ایدز در خارج از بدن تنها ۳۰ ثانیه زنده می ماند اما ویروس هپاتیت Bدر خارج از بدن ۲ الی ۳ ساعت زنده است. از این رو احتمال آلودگی به این ویروس بیشتر خواهد بود. اما نکته مهم اینجاست که اگر درمانی برای این دو بیماری نیست اما برای بیماری هپاتیت B واکسنهایی در سه نوبت وجود دارد که انسان را از این بیماری خطرناک مصون می سازد.

هپاتیت B

هپاتیت B و C

کبد و اعمال آن: کبد یکی از احشاء داخل شکمی است که در قسمت فوقانی راست شکم و زیر دیافراگم با وزن تقریبی ۲۵۰۰ گرم قرار گرفتته است.

اعمال عمده کبد: تولید پروتئین از جمله آلبومین و پروتیئهای انعقادی تولید صفرا ( بطور متوسط روزانه ۱۰۰۰ میلی لیتر ) خنثی کردن سموم و داروها

هپاتیت چیست؟


به التهاب و ورم کبد هپاتیت گفته می شود. عوامل مختلفی از جمله ابتلا به ویروس های هپاتیت ( A، B، C ، D، E و … ) ، داروها ، سموم، آنوکسی ، الکل و … باعث هپاتیت می شوند. هپاتیت ویرویسی یکی از عوامل مهم مرگ زودرس انسان می باشد براساس تخمین سازمان بهداشت جهانی ۳۸۵ میلیون ناقل هپاتیت B و ۱۷۰ میلیون ناقل هپاتیت C در جهان وجود دارد و سالانه بیش از یک میلیون مورد مرگ در اثر هپاتیت اتفاق می افتد.

تاریخچه:

اولین موارد هپاتیت منتقله از طریق خون و ترشحات بدنبال تلقیح واکسن آبله حاوی لنف انسان در سال ۱۸۳۳ در برمه گزارش شد. در سال ۱۹۶۵ بلومبرگ آنتی ژن مشخص شد که این آلودگی انتشار جهانی دارد و در اواخر سالهای ۱۹۸۰ ویروس هپاتیت C کشف شد.

اپیدمیولوژی:

از نظر شیوع آلودگی به HBV مناطق جهان را به سه دسته تقسیم می کنند:

کم شیوع ( کمتر از ۲%) مانند قسمتهای عمده ای از امریکا، استرالیا و نواحی شمالی اروپا شیوع متوسط ( ۷ – ۲% ) قسمت عمده آسیا، شمال افریقا و نواحی شرقی امریکای جنوبی شیوع بالا ( بیش از ۸% ) آفریقا ، سواحل جنوب شرقی آسیا و آلاسکا در نواحی که شیوع بالاست اغلب موارد آلودگی در زمان تولد اتفاق می افتد ( Vertical ) . در سایر نواحی جهان اغلب آلودگی پس از بلوغ طی تماس جنسی، تماس با خون و یا سایر ترشحات آلوده اتفاق می افتد.

افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند عبارتند از:

نوزادان مادران آلوده ، معتادین تزریقی ، افراد با شرکاء جنسی متعدد ، دریافت کنندگان مکرر خون و فرآورده های خونی ، بیماران تحت دیالیز و پرسنل بهداشتی درمانی حدود ۳% از جمعیت جهان به هپاتیت C آلوده اند که از این میان آفریقا با میزان شیوع ۵/۳% بیشترین و اروپا با ۰/۰۳% کمترین میزان شیوع آلودگی را بخود اختصاص داده اند.

آلودگی بیشتر در سنین ۲۰-۳۹ سالگی اتفاق می افتد ولی حداکثر شیوع مربوط به سنین ۳۰-۴۹ سال است . جنس مذکر غالب می باشد و در حال حاضر عمده ترین افراد در معرض خطر شامل معتادین تزریقی، دریافت کنندگان مکرر خون و فراورده های خونی و بیماران دیالیزی می باشند.

سرایت پذیری و راه های انتقال:

HBsAg بطور تجربی از بسیاری از مایعات بدن جدا شده ولی ویروس کامل و عفونت زا در تمام ترشحات بدن یافت نمی شود. احتمال انتقال هپاتیت B بشدت تحت تاثیر وضعیت فرد از نظر HbeAg می باشد بطوریکه احتمال ایجاد بیماری هپاتیت بدنبال یک تماس تصادفی شغلی با فرد HBeAg منفی ۱ تا ۶ درصد و در مقابل با فرد HBeAg مثبت ۲۲ تا ۳۱ درصد تخمین زده شده است.

۱- انتقال از مادر به فرزند:

در مورد هپاتیت احتمال انتقال در طی حاملگی و زایمان بالاست بطوریکه در مادران بدون دریافت اقدامات پیشگیری احتمال انتقال حتی به ۹۰% می رسد. تنها ۵ تا ۱۰ درصد موارد انتقال از مادر به جنین در طی ۶ ماهه اول اتفاق افتاده و عمدتاً انتقال در سه ماهه آخر بارداری و زایمان اتفاق می افتد. احتمال انتقال هپاتیت C از این طریق حدود ۶% ذکر شده است که در مادرانی که HIV و HCV با هم دارند این نسبت به ۱۷% می رسد. شیردهی موجب افزایش سرایت هپاتیت C نمی شود .در مورد انتقال هپاتیت B از طریق شیردهی بحث بسیار زیاد است و گرچه HBsAg از شیر مادر جدا شده ولی بعلت تماس بسیار نزدیک مادر با نوزاد نمی توان الزاما انتقال آلودگی را به شیر مادر نسبت داد.

۲- انتقال از طریق جنسی:

این راه اصلی ترین راه انتقال HBV در کشورهای پیشرفته می باشد. امکان انتقال هپاتیت C از این راه کمتر است و میزان انتقال برای همسران افراد آلوده که ریسک فاکتور دیگری نداشتند ۱/۵% ذکر شده است. میزان انتقال در بین مردانی که همسران HCV-Ab مثبت داشتند تفاوتی با مردانی که همسران HC-Ab منفی داشته اند ندارد. در حالیکه برعکس در زنانی که همسران آلوده داشته اند این نسبت ۴ برابر حالت عکس بوده است. در بین افرادی که رفتارهای جنسی پر خطر داشته اند این رقم چند برابر سایر افراد جامعه است.

۳- تزریق خون و فرآورده های خونی و پیوند اعضا:

این راه قبل از سالهای ۱۹۸۹ اصلی ترین راه انتقال هپاتیت C محسوب می شد. خوشبختانه امروزه با برقراری سیاست های سلامت خون شامل غربالگری اهدا کنندگان ، غربالگری خونهای اهدایی و تکنیک های غیر فعال سازی ویروس که بر روی فرآورده های خونی انجام می شود تا حد بسیار بالایی جلوی ایجاد آلودگی از این طریق گرفته شده است ( گر چه بهر حال این احتمال هنوز وجود دارد بخصوص در افرادی که بطور مکرر نیاز به تزریق پیدا می کنند.)

۴- انتقال از طریق وسائل تیز ، نافذ و تماسهای زیر پوستی:

مهمترین روش انتقال در این گروه ، استفاده معتادین تزریقی از وسایل تزریق بصورت اشتراکی است. سایر فعالیت های توام با انتقال ویروس که در این گروه قرار می‌گیرند عبارتند از خالکوبی ، طب سوزنی ، سوراخ کردن گوش ، ختنه ، تزریق و …


۵- انتقال در حین ارائه خدمات تشخیصی و درمانی NosocomiaL:

انتقال ویروس از طریق ابزارهای آلوده در دندانپزشکی ، جراحی، دیالیز، اندوسکوپی و سایر اقدامات تشخیصی و درمانی صورت می گیرد. احتمال ایجاد Seroconversion بدنبال حوادث شغلی نظیر فرو رفتن سوزن در مورد هپاتیت B و e آنتی ژن مثبت ۳۷ تا ۶۲ درصد ذکر شده است در حالیکه این رقم در مورد هپاتیت ۸/۱% C است. احتمال انتقال HCV در حین ارائه خدمات بهداشتی درمانی از طریق تماسهای مخاطی بسیار نادر است.

۶- سایر راه های انتقال:

در مورد ویروس هپاتیت B بعلت مقاومت بالا، ویروس می تواند ۷ تا ۱۰ روز بر روی سطوح باقی بماند و باعث انتقال آلودگی شود لذا وسایل مشترک مثل مسواک ، شیشه شیر بچه ، اسباب بازی، ظروف غذاخوری ، قیچی و غیره می توانند در انتقال نقش داشته باشند. در صد زیای از فرزندان مادران HBsAg مثبت که در طی حاملگی و زایمان آلوده نشده اند بعلت تماس های نزدیک با مادر یا خواهر و برادرهای آلوده طی ماهها یا سالهای اول زندگی ، آلودگی را کسب خواهند نمود ( Horizontal ) . در مورد هپاتیت C حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد عفونت خود بخود فروکش خواهد کرد ولی در ۸۰% موارد آلودگی بصورت مزمن در بدن باقی خواهد ماند.

تظاهرات بالینی:

ابتلا به ویروس هپاتیت B و C می تواند منجر به عفونتهای حاد و یا مزمن شود در مورد هپاتیت B تقریبا ۷۰% موارد آلودگی بصورت بدون علامت یا بدون یرقان است و در ۳۰% موارد علائم بالینی مشخصه هپاتیت حاد دیده می شود نحوه تظاهر بیماری با سن آلودگی ارتباط تنگاتنگ دارد بطوریکه آلودگی در دوره نوزادی ۹۰% منجر به عفونت مزمن خواهد شد در حالیکه پس از بلوغ تنها ۱۵ تا ۱۰ درصد موارد دچار عقونت مزمن می شوند و اغلب موارد خود بخود بهبود می یابند. احتمال بروز هپاتیت حاد و یرقان در هپاتیت C حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد می باشد و اغلب موارد آلودگی ( ۸۰% ) منجر به عفونت مزمن می شود.

هپاتیت حاد:


هپاتیت حاد ویروسی بیماری است با شروع مشخص علائم شامل زردی، ادرار تیره ، بی اشتهایی ، ضعف و خستگی بیش از اندازه و حساسیت ربع فوقانی شکم، علائم بیولوژیک شامل افزایش اوروبیلینیوژن ادرار افزایش آنزیمهای کبدی ALT و AST به بیش از ۵/۲ برابر طبیعی است. معمولا یک دوره علائم اولیه سرما خوردگی ، تب ، درد شکم ، تهوع ، استفراغ و گاهی بثورات جلدی و درد و التهاب مفاصل دیده می شود. در هپاتیت حاد بسته به نوع ویروس معمولا زردی در عرض ۱-۳ ماه بعد از بیماری از بین می رود ولی در برخی از موارد خستگی طولانی حتی بعد از طبیعی شدن آنزیمهای کبدی وجود دارد. افزایش آنزیمها در اواخر دوران نهفتگی آغاز می شود و در اوایل دوره زردی به حداکثر می رسد. در طی دوره نقاهت سطح آنزیمها پایین می افتد و در عرض ۱-۴ ماه طبیعی می شود در صورتیکه تغییرات آنزیمی بیش ۶ ماه ادامه پیدا کند نشانه پیشرفت به سمت هپاتیت مزمن می باشد. افزایش بیلیروبین مستقیم و غیر مستقیم هر دو وجود دارد و در فرمهای بدون زردی ممکن است بیلیروبین طبیعی باشد. مهمترین شاخص هپاتیت ویروسی افزایش شدید آمینوترانسفرازهای سرم ( AST و ALT ) که معمولا به اندازه ۵-۱۰ برابر زمان طبیعی میرسد.

هپاتیت مزمن:

اغلب بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن B بدون علامت هستند مگر اینکه به سمت سی روز پیشرفت داشته باشند در اکثر موارد علائم بسیار غیر اختصاصی است ، از جمله خستگی زودرس مشاهده می‌شود. گاهی اوقات تشدید بیماری در عفونت های مزمن خود را بصورت هپاتیت حاد جلوه می‌دهد. معاینه بالینی اغلب طبیعی است و گاهی علائم بیماری مزمن کبدی ، یرقان ، طحال بزرگ ، تجمع مایع در شکم ، ورم اندامها و اختلال هشیاری در بیماران مبتلا به سیروز کبدی مشاهده می‌شود. پیشرفت به سمت سیروز با علائم کاهش شمارش تمام رده‌های سلولی در آزمایش کامل خون ، کاهش ساخت آلبومین ، طولانی شدن زمان پروتروبین و افزایش بیلیروبین همراه است.تظاهرات خارج کبدی: در اثر واکنش‌های سیستم ایمنی علائم خارج کبدی در مفاصل ، کلیه ها ، پوست و … اتفاق می‌افتد. یکی از شایعترین این درگیریها بیماری سرمی بصورت بثورات جلدی و تورم مفصل در مرحله پیش از بروز زردی در هپاتیت حاد است.

تشخیص سرولوژیک:

آلودگی به ویروس هپاتیت B با ظهور HBsAg مشخص می شود برای تشخیص هپاتیت حاد B وجود علائم بالینی و افزایش ترانس آمینازها بعلاوه وجود Anti HBcIgM لازم است در مرحله Window که HBcAb منفی شده و HbsAb هنوز به سطح قابل اندازه گیری نرسیده است، اندازه گیری Anti HBcIgM کمک کننده می باشد. ظهور HBsAb نشانه ایمنی به ویروس هپاتیت خواهد بود که ممکن است بطور طبیعی یا در اثر تزریق واکسن اتفاق افتاده باشد. در افرادیکه HBsAb به همراه HBcAb وجود دارد تماس با ویروس در گذشته افتاق افتاده و مصونیت طبیعی ایجاد شده است. HBeAg نشانه فعالیت ویروس و آلودگی زایی بالاست ولی در صورت منفی شدن HBeAg هنوز هم احتمال انتقال وجود دارد. برای تشخیص هپاتیت مزمن B باید HBsAg بمدت ۶ ماه در خون وجود داشته باشد. برای تعیین میزان تکثیر و فعالیت ویروس باید از تستهای HBV DNA و HBeAg استفاده کرد. در کسانیکه HBeAg منفی و آنزیمهای کبدی طبیعی دارند تست اضافی دیگری لازم نیست در غیر این صورت بیمار باید به مراکز تخصصی ارجاع داده شود. در مورد HCV ارزانترین و در دسترس ترین آزمایش که بطور اولیه برای بیمار انجام می شود سنجش HCV-Ab به روش الیزا است.

یکی از انواع حساس الیزا در حال حاضر ELT-2 می باشد که میزان حساسیت آن در گروه های در معرض خطر نظیر معتادین تزریقی ۹۰ تا ۹۵ درصد است ولی در افراد بدون زمینه لذا تست مثبت الیزا در افراد بدون زمینه باید با Recombinant (RIBA) Immunoblot تکمیل شود. باید دقت داشت که در فاز حاد عفونت HVC سطح آنتی بادیها هنوز به حد قابل اندازه گیری نرسیده لذا ELisa و یا RIBA منفی در این دوره رد کننده عفونت نیست و در افرادی که احتمال قوی آلودگی وجود دارد تست باید تکرار شود.

مشاوره :

برای افراد آلوده به ویروس باید مشاوره کامل شامل موارد ذیل انجام گردد:

منشاء احتمالی آلودگی

سیر طبیعی بیماری

علائم احتمالی

توصیه‌های لازم برای پیشگیری از انتقال به سایرین

موارد مربوط به تصحیح عادات زندگی شامل ترک اعتیاد و مصرف الکل ، قطع سیگار و رژیم غذایی سالم خودداری از اهداء خون و اعضاء ، پرهیز از استفاده مشترک وسایل شخصی و تزریقات و عدم مصرف دارو اعم از شیمیایی یا گیاهی بدون نظر پزشک معالج
آگاهی دادن به افراد ارائه دهنده خدمات پزشکی و دندانپزشکی در مورد آلودگی

داشتن رفتار جنسی مطمئن

پاک کردن هر گونه لکه خون خود با محلول خانگی بلیچ و دستمال کاغذی

ترغیب و آموزش خانواده برای چک آپ و دریافت آموزش‌ها و خدمات پیشگیری مرتبط

پوشاندن زخم ها و جراحات

قرار دادن دستمال یا البسه آلوده به خون در کیسه پلاستیک قبل از دور انداختن

دادن آگاهی در مورد راه‌های عدم انتقال شامل: عطسه ، سرفه ، در آغوش کشیدن ، آب ، غذا و تماسهای معمول روزانه


نکته: بیمار نباید از فعالیتها و شرکت در محل‌های اجتماعی شامل کار ، مدرسه ، بازی و … خارج شود یا کنار گذاشته شود.



سیاست های اجرایی مبارزه با هپاتیت در ایران:
برقراری نظام مراقبت روتین و پایگاهی

واکسیناسیون کلیه نوزادان و گروه‌های در معرض خطر شامل: دانشجویان گروه پزشکی ، جراحان ، پزشکان ، پرستاران ، ماماها ، دندانپزشکان ، کمک دندانپزشکان ، بیماران تحت دیالیز ، کارشناسان و تکنسین‌های آزمایشگاهی تشخیص طبی ، پرسنل مؤسسات نگهداری کودکان عقب افتاده و خانه سالمندان ، دریافت کنندگان محصولات خونی و خانواده فرد مبتلا

حفظ و پایش سلامت خون

نظارت منظم بر رعایت اصول ایمنی و احتیاطات استاندارد در بخش های بهداشتی درمانی شامل دیالیز ، دندانپزشکی ، تزریقات و …

نظارت منظم بر رعایت سایر اصول ایمنی در آرایشگاه‌ها و درمانگاه‌های طب سنتی

آموزش همگانی گروه‌های هدف شامل: افراد آلوده و خانواده فرد ، افراد در معرض خطر و توده مردم

آموزش کلیه نیروهای بهداشتی درمانی در تمام سطوح در مورد مسائل مرتبط شامل:

آموزش کلیه نیروهای بهداشتی درمانی در تمام سطوح در مورد مسائل مرتبط شامل: راه های سرایت ، روش‌های پیشگیری و اصول احتیاطات استاندارد ، چگونگی دفع وسائل تیز و زباله‌های بیمارستانی و عفونی ، روش های ضد عفونی و نیز تشخیص و اداره کردن بیمار مبتلا به هپاتیت و معرفی به هنگام به متخصص جهت درمان

بررسی کلیه موارد هپاتیت حاد B و C و بازرسی و نظارت بر محل احتمالی اکتساب عفونت

کشف بهنگام موارد همه‌گیری و کنترل منشاء استراتژی مفیدی که در امر کنترل بیماریهای منتقله از طریق خون شناخته شده ، اجرای برنامه کاهش آسیب Harm Reduction در زندان‌هاست که در حال حاضر این طرح در سازمان زندان‌ها در حال بررسی است.
برای ارزیابی میزان تاثیر برنامه ها اجزاء زیر باید پایش شوند:

پوشش واکسن HBV3در نوزادان

پوشش واکسن HBV3 در گروه‌های در معرض خطر بخصوص پرسنل درمانی

کاهش میزان بروز موارد هپاتیت حاد

انجام مطالعات مقطی دوره‌ای تحت نظر مرکز مدیریت بیماریها و کمیته کشور

هپاتیت حاد ویروسی, بوسیله یکسری ویروس ایجاد و به نامهای هپاتیت A, هپاتیتB, هپاتیت C و هپاتیت D خوانده می شود. این نوع از هپاتیت یک عفونت شایع ویروسی است که می تواند خطرناک هم باشد, بدن را درگیر کند و منجر به التهاب و از بین رفتن بافت و عملکرد طبیعی کبد شود.
علائم ابتلا به هپاتیت در تمامی انواع آن مشابه است به این صورت که اول علائم عمومی مثل بی اشتهایی ,ضعف, خستگی, تهوع ,استفراغ و درد مبهم در قسمت فوقانی و راست شکم بروز می کند. گاهی در این مرحله تب هم وجود دارد. بعد از این مرحله زردی پیش رونده بروز می کند که ملتحمه (پرده داخلی چشم),مخاط ها و پوست تمام بدن زرد می شود.

هپاتیت نوع A:

این نوع هپاتیت توسط یک ویروس شدیدا آلوده کننده و مسری ایجاد می شود و از طریق تماس های نزدیک قابل انتقال است. عمده ترین انتقال آن از طریق دهانی- مدفوعی می باشد یعنی در مناطقی که بهداشت رعایت نشده و پس از دستشویی دستها با آب و صابون شسته نمی شود و با همان دست غذا خورده می شود این ویروس به راحتی انتقال می یابد. همچنین در اثر آب, غذاها و شیر آلوده و همچنین در اثر خوردن صدف و گوشت نپخته ماهی انتقال می یابد.

در زمانی که علائم بیماری و زردی بروز کرد فرد فقط باید استراحت کند تا ویروس توسط دفاع سیستم ایمنی بدن مهار شود و به تدریج التهاب کبدی به وضعیت سابق برگردد.
نکته قابل ذکر این است که هپاتیت A به هیچ نوع درمان دارویی احتیاج ندارد.

هپاتیت نوع B:

ابتلا به این نوع هپاتیت عوارض بی شماری دارد. از این رو اهمیت شناخت آن بسیار بالاست.

راههای انتقال این ویروس عبارتند از:

_مادر به جنین : به ویژه اگر مادر در ماه سوم بارداری آلوده شده باشد احتمال انتقال بیماری به جنین بسیار بالا است.

_تماس جنسی : از راه خون, استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی و یا فرو رفتن سوزن آلوده به ویروس به طور اتفاقی در پوست افراد سالم و استفاده از تیغ های آلوده است.

_ترشحات بدن : از جمله بزاق ,مدفوع, صفرا, اشک و مایع منی به عنوان یکی از منابع انتقال ویروس مطرح هستند .

بعد از آلوده شدن به ویروس هپاتیت B سه مشکل بالینی رخ می دهد. اولا علائم دیده نمی شود. ثانیا مانند هپاتیت A علائم به صورت حاد یعنی ضعف, بی اشتهایی و زردی پیش رونده بروز می کند. ثالثا آنتی ژن ویروس در بدن باقی می ماند و اشکال مزمن بیماری اتفاق می افتد و بعدا با فعالیت مجدد ویروس علائم هپاتیت بروز می کند. گاهی باعث ایجاد سرطان در کبد می شود. گاهی با بروز علائم هپاتیت حاد, زردی آنقدر زیاد می شود که روی عملکرد طبیعی مغز تاثیر گذاشته و باعث علائم خواب آلودگی و عدم هوشیاری می شود و به علت تخریب سلولهای کبدی زمان انعقاد خون به شدت طولانی می شود و خونریزی های مختلف در نواحی متفاوت بدن مثل خونریزی لثه, مخاطها و پوست اتفاق می افتد که وضعیت بیمار بسیار خطرناک و مرگبار می شود.

ویروس هپاتیت B در افراد بدون علامت, که به صورت مزمن و طولانی ویروس را در خون خود حمل می کنند از راههای گفته شده به افراد سالم انتفال می یابد.
نکته مهم آن است که درمان خاصی برای این بیماری هنوز کشف نشده است و ابتلا به این نوع از بیماری ویروسی مرگبار است.

هپاتیت C:

راه انتقال این نوع ویروس به وسیله تزریق است. این بیماری غالبا در گیرندگان خون و فراورده های خونی و معتادان تزریقی بروز می کند. البته در کشور ما انتقال این نوع از هپاتیت از طریق فراورده های خونی بسیار کم شده است زیرا کنترل می شوند. پیشگیری از این نوع از هپاتیت این است که معتادان تزریقی یا اعتیاد خود را ترک کنند و یا از روش دیگری برای استفاده از مواد مخدر استفاده کنند. قانونمندی و عدم تجاوز به حریم خانواده و فعالیتهای جنسی سالم نیز از راههای پیشگیری است.

هپاتیت D:

فقط در بیمارانی که به صورت طولانی ناقل ویروس هپاتیت B هستند بروز می کند. علائم این بیماری مشابه سایر هپاتیت های ویروسی است؛ با این تفاوت که سیر شدیدی دارد و گاهی سبب تخریب کامل کبد و مرگ می شود.

از آنجایی که در قرن حاضر ایدز و هپاتیت B دو بیماری لاعلاج هستند باید به آنها توجه بیشتری کرد. زیرا ویروس ایدز در خارج از بدن تنها ۳۰ ثانیه زنده می ماند اما ویروس هپاتیت Bدر خارج از بدن ۲ الی ۳ ساعت زنده است. از این رو احتمال آلودگی به این ویروس بیشتر خواهد بود. اما نکته مهم اینجاست که اگر درمانی برای این دو بیماری نیست اما برای بیماری هپاتیت B واکسنهایی در سه نوبت وجود دارد که انسان را از این بیماری خطرناک مصون می سازد.

سوالت رایج و مهم در مورد هپاتیت:


- زردی یا یرقان چیست؟


مشهورترین نشانه بیماری‌های کبدی در بین مردم زردی است. زردی نشانه بیماری است نه خود بیماری.

۲- آیا زردی که در برخی نوزادان تازه متولد شده دیده می‌شود، یک بیماری کبدی است؟

علت زرد شدن نوزادان بستگی به زمان وقوع دارد. در صورتیکه زرد شدن پس از روز سوم و تا پایان هفته اول تولد باشد، زردی فیزیولوژیک نامیده می‌شود و در صورتیکه زردی پس از هفته اول تولد بروز کند، ممکن است به علت مصرف شیر مادر باشد.
در صورتیکه زردی همراه با تشنج، خوب شیر نخوردن باشد، احتمالا ناشی از نقص‌های ژنتیکی آنزیمی است. در هر صورت زردی نوزاد در اغلب موارد منشا کبدی ندارد و واگیردار نیست.


۳- هپاتیت چیست؟


هپاتیت یک بیماری است که کبد را متورم کرده و فعالیت آن را مختل می‌سازد.
این بیماری به علت‌های مختلفی از قبیل ویروس‌ها، باکتری‌ها ، داروها، الکل و … ایجاد می‌شود.

۴- هپاتیت ویروسی چیست؟
هپاتیت ویروسی ناشی از ویروس‌های مختلفی است که شایعتر از همه هپاتیت ویروسی D,C,B,A وEمی باشد.


۵- هپاتیت A چیست؟
هپاتیت A به علت ویروس هپاتیتA ایجاد می‌شود. هپاتیت A بیماری است که از راه مدفوعی _دهانی منتقل می‌شود و اغلب بیماری خودبخود خوب می‌شود و بطرف مزمن شدن نمی‌رود.


۶- هپاتیت B چیست؟


هپاتیت B به علت ویروس هپاتیت B ایجاد می‌شود. آلودگی به ویروس هپاتیت B به سه حالت متفاوت ممکن است دیده شود که شامل هپاتیت حاد، هپاتیت مزمن و آلودگی بدون علامت است.


۷- هپاتیت B حاد به چه صورت تظاهر می‌نماید؟
در این حالت، بیمار پس از یک دوره مقدماتی با نشانه‌هایی مانند تب، سرماخوردگی، تهوع، استفراغ و درد شکم، دچار زردی می‌شود. اولین عضوی که زردی در آن مشاهده می‌شود، سفیدی چشم‌ها است. هپاتیت B حاد به طور معمول خودبخود بهبود می‌یابد و پس از ۶ ماه خون از ویروس پاک می‌شود و فقط در ۵ تا ۱۰ درصد بیماران بالغ ممکن است آلودگی مزمن شود.


۸- هپاتیت B مزمن به چه صورت تظاهر می‌یابد؟


در صورتیکه درگیری کبد بیش از ۶ ماه طول بکشد، بیماری را مزمن می‌نامند. در این حالت علائم کمتری تظاهر می‌یابد و بیماری فقط از طریق بررسی‌های آزمایشگاهی شناخته می‌شود. این افراد باید تحت نظر پزشک قرار گیرند.


۹- آلودگی بدون علامت در هپاتیت B به چه صورت است؟


در این حالت فرد بدون هیچگونه نشانه بالینی بیماری کبدی ویروس هپاتیت را در خون خود دارد و می‌تواند آنرا به سایرین انتقال دهد. به این افراد ناقل سالم می‌گویند.


۱۰- چه اقداماتی برای ناقل سالم مورد احتیاج است؟


فرد ناقل سالم احتیاج به درمان و نمونه برداری ندارد. فقط برای کنترل کار کبد، باید هر شش ماه یکبار توسط پزشک بررسی شود و رعایت دستورات بهداشتی برای عدم انتقال ویروس به سایرین را انجام دهد.لازم است برای اطرافیان فرد واکسیناسیون هپاتیت B انجام گردد.


۱۱- راههای انتقال هپاتیت B کدام است؟


۱- تولد از مادر آلوده به هپاتیت B
2- تماس جنسی حفاظت نشده با فرد آلوده
۳- استفاده مشترک از ابزارهای آلوده تیز و برنده مانند سوزن و سرنگ، تیغ و مسواک
۴- تزریق خون و فرآورده‌های خونی آلوده
۵- اقداماتی مانند خالکوبی، حجامت، سوراخ کردن گوش، خدمات پزشکی و دندانپزشکی در مکان‌های نامطمئن و با وسایل آلوده و غیر استریل


۱۲- هپاتیت B از چه راههایی انتقال نمی‌یابد؟


هپاتیت B از طریق دست دادن، در آغوش گرفتن، بوسیدن، نشستن در کنار فرد آلوده و سایر تماس‌های معمول انتقال نمی‌یابد. حضورافراد آلوده در محیط‌های کار و اجتماع بلامانع است.


۱۳- آیا ظرف غذای فرد مبتلا به هپاتیت B باید از بقیه جدا شود؟


خیر-برخلاف هپاتیت A، ویروس هپاتیت B از راه خون و فرآورده‌های خونی و دیگر ترشحات بدن منتقل می‌شود، بنابراین فرد مبتلا به هپاتیت B احتیاجی به ایزوله شدن ندارد و فقط باید از تماس نزدیک با خون و بقیه ترشحات او پرهیز کرد.

۱۴- با توجه به اینکه در کشور ما، حدود ۳ میلیون ناقل هپاتیت B وجود دارد، برای جلوگیری از سرایت، آیا لازم است که واکسن هپاتیت به همه مردم تزریق شود؟

بنابه دلایل علمی واکسیناسیون در همه مردم لازم نیست. تزریق واکسن فقط در نوزادان و گروههای در معرض خطر انجام می‌شود.گروههای در معرض خطر یعنی کسانیکه در معرض یکی از راههای انتقال ویروس قرار دارند.مانند پرسنل پزشکی و پیراپزشکی.

۱۵- اگر کسی به هپاتیت B حاد مبتلا شود، آیا بدین معنی است که کبد خود را از دست می‌دهد؟

خیر- ۹۰ تا ۹۵ درصد افرادی که هپاتیت B حاد می‌گیرند، با واکنش مناسب بدن خود بهبود می‌یابند و ویروس از بین می‌رود.فقط تا ۵ درصد این افراد مبتلا به هپاتیت مزمن می‌شوند. در گروه مزمن هم اغلب افراد فقط ناقل سالم محسوب می‌شوند و درصد کمی (۱۰-۵%) دچار عوارض شدید می‌شوند.

۱۶- در ایران شایعترین راه انتقال ویروس هپاتیت B کدام است؟

در کشور ما شایعترین راه انتقال از مادر آلوده به نوزاد است.

۱۷- اگر همسر فردی ناقل هپاتیت B باشد. برای جلوگیری از ابتلا بقیه افراد خانواده باید چه کار کرد؟

همسر و فرزندان بیمار و کسانیکه با وی در یک منزل زندگی می‌کنند باید واکسینه شوند و وسایلی که موقع استفاده از آنها احتمال ایجاد جراحت می‌رود مثل مسواک، شانه و به خصوص تیغ ریش تراشی، باید برای هر فرد منحصر به فرد باشد.

۱۸- به چه کسانی واکسن هپاتیت B تزریق می‌شود؟

- کلیه نوزادن متولد شده از سال ۱۳۷۲
- افرادی که به علت بیماری‌های خاص مانند تالاسمی یا هموفیلی نیاز به تزریق مکرر خون یا فرآورده‌های خونی دارند.
- افرادی که دیالیز می‌شوند.
- پرسنل پزشکی (پزشکان، پرستاران و…)
- کسانیکه با فرد ناقل در یک منزل زندگی می‌کنند.



۱۹- اگر یکی از دوستان و همکاران ناقل هپاتیت باشد، آیا لازم است که واکسن هپاتیت تزریق گردد؟


خیر- روابط دوستانه، همکار بودن، داشتن رفت وآمد خانوادگی شانسی برای انتقال هپاتیت B ندارد، بنابراین نیازی به واکسیناسیون نیست.


۲۰- هپاتیت C چیست؟


هپاتیت C به علت ویروس هپاتیت C ایجاد می‌شود. هپاتیت C حاد بر خلاف نوع Aو B تقریبا بدون علامت است و ممکن است علائم غیر اختصاصی مانند سرماخوردگی و بی اشتهایی ایجاد نماید.

۲۱- آیا هپاتیت C حاد مانند A و B ، اغلب خودبخود بهبود می‌یابد؟

متاسفانه خیر – هپاتیت C حاد (۷۰تا ۸۵%) موارد تبدیل به عارضه‌ای مزمن می‌شود و باعث اختلال کارکرد کبد می‌گردد.


۲۲- راههای انتقال هپاتیت C چیست؟


- تزریق خون و فرآورده‌های خونی آلوده
- استفاده مشترک از ابزارهای آلوده تیز و برنده مانند سوزن و سرنگ، تیغ اصلاح و مسواک
- تماس جنسی حفاظت نشده با فرد آلوده
- خالکوبی، حجامت، سوراخ کردن گوش، خدمات پزشکی و دندانپزشکی در محل‌های نا مطمئن و با وسایل آلوده
- تولد از مادر آلوده به هپاتیت C

23- شایعترین راه انتقال هپاتیت C در کشور ما کدام است؟

درحال حاضر استفاده از سرنگ‌های مشترک بین معتادان تزریقی شایعترین راه انتقال در کشور ماست.

۲۴-آیا ممکن است فردی هم هپاتیت C داشته باشد، هم هپاتیت B ؟

با توجه به راههای مشترک انتقال این دو ویروس پاسخ مثبت است. اغلب کسانیکه آلودگی به هر دو ویروس را دارند، معتادان تزریقی هستند.

۲۵- واکسن برای جلوگیری از انتقال هپاتیت C وجود دارد؟

تاکنون واکسنی ساخته نشده که بتواند در برابر ویروس هپاتیت C مصونیت ایجاد کند.

۲۶- کدام ویروس هپاتیت از راه جنسی بیشتر منتقل می‌شود؟

ویروس هپاتیت B بیش از هپاتیت C از راه تماس جنسی منتقل می‌شود. موارد هپاتیت C ناشی از تماس جنسی غالباً در افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند دیده می‌شود.
با توجه به شباهت راههای انتقال هپاتیت و ویروس عامل بیماری ایدز، بسیاری از مبتلایان به ویروس ایدز بطور همزمان به ویروس هپاتیت B وC هم آلوده اند، که این امر موجب تشدید علائم و مشکلات بیماران و کوتاه تر شدن عمر آنان می‌شود.

۲۷-آیا تاتو‌ها باعث انتقال ویروس می‌شود؟

بله – انواع خالکوبی و تاتو بویژه اگر در مکان‌های سنتی و آلوده انجام شود، هپاتیت B و C را منتقل می‌کند. در صورت تمایل به انجام تاتو حتما از وسایل یکبار مصرف و مکان‌های مطمئن استفاده شود.

۲۸- راههای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B و C کدام است؟

باتوجه به راههای انتقال هپاتیت B و C راههای پیشگیری عبارتند از:
۱- تزریق سه نوبت واکسن هپاتیت B در افراد در معرض خطر
۲- جلوگیری از تماس با خون یا سایر ترشحات افراد آلوده (عدم استفاده از وسایل آغشته به خون مانند تیغ، خالکوبی، تاتو و …)
۳- ترک اعتیاد، تغییر شیوه‌های مصرف و پرهیز جدی از استفاده اشتراکی از سرنگ‌ها
۴- پرهیز از تماس جنسی مشکوک و حفاظت نشده


۲۹- اگر لباس کسی آغشته به خون بیمار مبتلا به هپاتیت Bو یا C شود، چه اقداماتی باید انجام داد؟


در صورتیکه لباس یا هر شیئی دیگری به خون فرد آلوده آغشته شود، در ابتدا باید خون را با آب سرد در حالی که دستکش به دست است کاملا شسته شود. چون ویروس در خون خشک شده هم تا مدتی باقی می‌ماند، بنابراین باید خون کاملا پاک شود. سپس با دو روش می‌توان وسیله را ضد عفونی کرد:
۱- استفاده از مواد ضد عفونی کننده مانند مایعات سفید کننده و مواد کلر دار برای مدت ۲۰ دقیقه
۲- جوشاندن برای مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه

۳۰- آیا برای مبتلایان به هپاتیتC محدودیتی از نظر ازدواج وجود دارد؟

یکی از راههای انتقال هپاتیتC ، انتقال از راه تماس جنسی با فرد آلوده است، ولی شانس این انتقال بسیار پایین می‌باشد، بطوریکه در اغلب موارد هپاتیتC از همسر به طرف مقابل منتقل نمی‌شود. بنایراین فرد آلوده به هپاتیتC می‌تواند ازدواج کند.

۳۱- آیا وجود یک فرد ناقل در منزل خطرناک است؟

در صورتیکه دستورات ساده بهداشتی رعایت شده و واکسیناسیون انجام شود، شانسی برای انتقال هپاتیت B بین افراد خانواده باقی نمی‌ماند.

۳۲- آیا یک فرد ناقل هپاتیتC می‌تواند ازدواج کند؟

با انجام واکسیناسیون برای همسر فرد ناقل هیچ خطری از نظر ازدواج وجود ندارد و باردار شدن دختر ناقل هم برای جنین خطرناک نیست، چون با استفاده از روش‌های پیشگیری می‌توان از آلودگی فرزند جلوگیری کرد. □

هپاتیت B

اطلاعات اولیه
هپاتیت B بوسیله ویروس HBV بوجود می‌آید. می‌توان افراد را علیه این بیماری واکسینه کرد. این ویروس در خون ، منی و مایعات واژینال وجود دارد و از طریق تماس جنسی ، وسایل آلوده تزریق دارو منتقل می‌شود. زنان باردار آلوده می‌توانند از طریق جفت یا در موقع زایمان ، ویروس را منتقل کنند. میزان HBV در خون نسبت ویروس هپاتیت A بسشتر است و همین باعث انتقال راحت‌تر آن می‌شود. هپاتیت B منتقل شده از مادر به نوزاد در موقع تولد می‌تواند به دو شکل مزمن و حاد دیده شود. مزمن یعنی دستگاه ایمنی بدن تا ۶ ماه نمی‌تواند ویروس را شناسایی و نابود کند، در حالی که ویروس برای ماهها و سالها در کبد باقی مانده و به فعالیت و تکثیر ادامه می‌دهد.
این باعث سرطان کبد و آسیب آن می‌شود. کمتر از ۱۰ درصد بزرگسالان بیماری را به شکل مزمن نشان می‌دهند، در حالی که این رقم در کودکانی که در موقع تولد آلوده شده‌اند به ۹۰ درصد و در نوجوانان به ۳۰ – ۲۵ درصد می‌رسد. خطر ابتلا به ویروس در بزرگسالان بستگی به سلامتی دستگاه ایمنی دارد. برای مثال افرادی که دستگاه ایمنی آنها به دلایلی مانند پیوند عضو ، دیالیز و مشکلات کلیوی ، شیمیوتراپی و ایدز تضعیف شده است بیشتر از افراد سالم مبتلا می‌شوند. گزارشها نشان داده است که ۹۰ درصد افراد مبتلا به ایدز به هپاتیت آلوده شده‌اند و از این تعداد ۱۵ درصد ، آن را به شکل مزمن نشان می‌دهند.

نشانه‌های بیماری

تمام افراد آلوده شده با این ویروس علایم بیماری حاد را نشان نمی‌دهند. ۴۰ – ۳۰ درصد افراد آلوده شده علامت خاصی را نشان نمی‌دهند. معمولا علایم حدود ۶ – ۴ هفته بعد از ورود ویروس بروز می‌کند. مانند هپاتیت A افراد آلوده شده با ویروس هپاتت B حاد احساس بیماری می‌کنند و قادر به انجام کاری نیستند. کمتر از یک درصد افراد آلوده این بیماری را به شکل خیلی شدید و سریع نشان می‌دهند که منجر به از کار افتادن کبد و مرگ می‌شود.

اگر دستگاه ایمنی نتواند بیماری را تا ۶ ماه مراقبت کند، شخص علایم هپاتیت مزمن را نشان می‌دهد. نشانه‌های هپاتیت مزمن مشابه هپاتیت حاد باشد. معمولا در افرادی که چندین سال است مبتلا به بیماری هستند گروهی از علایم اضافی را نشان می‌دهند. این علایم شامل کهیر، جوش های پوستی ، آرتریت ، سوزش یا مورمور کردن در بازوها و پاها (Polyneuropathy) می‌باشد.

چگونگی تشخیص هپاتیت B

اولین راه تشخیص استفاده از آزمایش خون است که آنتی ژن ها و آنتی بادیها که بوسیله دستگاه ایمنی در مقابل ویروس ساخته می‌شود را مشخص می‌کند. آزمایشهای ضروری برای تشخیص آلودگی ، تشخیص آنتی ژن HBSAg (آنتی ژن سطحی B) و دو آنتی بادی HBS ( آنتی بادی مربوط به آنتی ژن سطحی) و آنتی بادی HBC ( آنتی بادی مربوط به آنتی ژن مرکزیB) می‌باشد.

آزمایش با ویروس HBV

بوسیله آزمایش بار ویروسی می‌توان تعداد ویروس را در خون مشخص کرد. اگر بار ویروسی بیشتر از صد هزار نمونه در میلی‌لیتر باشد نشان دهنده فعالیت ویروس در کبد می‌باشد. وقتی بار ویروس از این مقدار بالاتر رود و آنزیمهای کبدی نیز افزایش یابد درمان باید شروع شود. اگر تعداد کمتر از این مقدار باشد و HBe Anti مثبت و HBeAg منفی باشد باید دستگاه ایمنی را کنترل کرد. در این حال نیز ویروس می‌تواند منتقل شود.

آزمایش آنزیمی کبدی

آزمایش آنزیم کبدی میزان آنزیمهای کبد مانند آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) را مشخص می‌کند. افزایش این آنزیمها نشانه آسیب کبد است. در هپاتیت حاد این آنزیمها افزایش پیدا می‌کند ولی موقتی است و ندرتا مشکلات دراز مدت کبدی بوجود می‌آورد. در هپاتیت مزمن مقدار ALT کبد به شکل دوره‌ای یا دائمی افزایش می‌یابد و خطر آسیبهای کبدی دراز مدت را افزایش می‌دهد.

بیوپسی کبد

این روشها میزان آسیب کبدی را مشخص نمی‌کنند به همین دلیل از بیوپسی کبد استفاده می‌شود. بیوپسی برای افرادی که بار ویروسی خیلی بالاتر از صد هزار دارند و آنزیمهای کبد در آنها افزایش پیدا کرده است استفاده می‌شود.

ارتباط هپاتیت B و ایدز

بزرگسالانی که به ویروس هپاتت B آلوده شده‌اند کمتر از ۱۰ درصد احتمال دارد آلودگی را به شکل مزمن نشان دهند ولی اگر شخص به ایدز مبتلا باشد این احتمال به ۲۵ درصد می‌رسد. زیرا این افراد دستگاه ایمنی ضعیفی دارند. در افراد مبتلا به ویروس ، پاسخ به هپاتیت ضعیف شده یا از بین می‌رود. این موضوع باعث فعال شدن ویروس می‌شود و در نتیجه خطر آسیب کبد را افزایش می‌دهد. ارتباط بین ایدز شدت هپاتیت کاملا معلوم نیست ولی گزارشها نشان داده است که در افراد آلوده با هر دو ویروس خطر ابتلا به سیروز کبدی بیشتر می‌شود و بار ویروسی بالاتر می‌رود. همچنین در این افراد خطر از کار افتادگی کبد دو برابر می‌شود.

درمان هپاتیت B

فرد مبتلا به نوع حاد بیماری احتیاج به درمان ندارد و می‌تواند با استراحت و قرصهای ایبوپروفن و نوشیدن مایعات بیماری را تحت نظر قرار دهد. درمان فقط برای افراد مبتلا به هپاتیت مزمن تجویز می‌شود. هدف از درمان ، کاهش بار ویروسی می‌باشد.


وضعیت انواع هپاتیت در ایران :***

علت عمده بروز بیماری هپاتیتA ( ای) ‪ در ایران رعایت نکردن بهداشت غذایی است

دولت با کلرینه کردن آب آشامیدنی وظیفه خود را در راستای پیشگیری از بیماری هپاتیت انجام می دهد، و مردم باید با ضدعفونی کردن میوه، سبزیجات و رعایت بهداشت فردی از ابتلا به‌این بیماری جلوگیری کنند.

مقاومت ویروس هپاتیت E در آبهای آلوده و فاضلابها بیشتر است، در نتیجه درصورت رعایت نکردن بهداشت محیط زیست و بهداشت عمومی جامعه، این بیماری می‌تواند بصورت اپیدمی شدید شیوع پیداکند.

آمارهای دقیق درخصوص وضعیت و شاخصهای بیماریهایی نظیر هپاتیت در کشور ایران وجود ندارد و جالب است که وزارت بهداشت و سازمان های وابسطه نه تنها فعالیتی در رابطه با آمارگیری صحیح در مورد موارد بیمار و آلوده انجام نمی دهد بلکه جلوی انجام فعالیت تحقیقی سازمان ها و افراد را جهت انجام بصورت تحقیق را می گیرد.


در حال حاضر هپاتیت B یکی از مشکلات عمده سلامت کشور ایران است و نزدیک به ۲ الی ۷ درصد افراد جامعه به نوعی با این بیماری درگیر هستند.( درگیر بودن به معنی بیمار بودن همه این افراد نیست).
واکسنی که به منظور پیشگیری از این بیماری در حال حاضر در ایران وجود داردبا تزریق یک دوره کامل تقریبا می تواند افراد را کاملاً در برابر هپاتیت B مصون کند.

در ایران بدلیل آلودگی بالا لازم است،در بخش سلامت اقدامات کافی جهت افزایش آگاهی افراد، ارتقای سطح بهداشت فردی و اجتماعی و آموزش به گروه های پرخطر انجام پذیرد.
گروه های پرخطر در مورد هپاتیت” B “و “C” را شامل کلیه پرسنل پزشکی، بیماران دیالیزی، بیمارانی که به هر دلیل خون دریافت می کنند، معتادان تزریقی و نوزادانی که از مادر مبتلا به هپاتیت به دنیا می آیند،


مشکل ۹۰ درصد بیماران هپاتیتی با اقدامات ساده نگهدارنده کنترل می شود اما ۱۰ درصد باقی مانده ممکن است دچار شکل پیشرونده و مزمن بیماری شده و امکان بهبودی نداشته باشند.

ویروس هپاتیت بی در مقابل حرارت و رطوبت مقاوم است .


دانشمندان به منظور ایجاد روش موثر برای درمان هپاتیت B، یک فن‌آوری ژنتیکی را تحت کنترل درآورده‌اند آنها روشی را برای تزریق ملکول‌های کوچک به نام RNA های مداخله‌گر کوچک به جریان خون یافته‌اند که ژن‌هایی که در تکثیر ویروس نقش مهمی دارند را خاموش می‌کنند. این ملکول‌ها در پوشش چربی قرار داده شده و سپس به خون تزریق می‌شوند. در این بررسی تزریقات انجام شده سطوح ویروسی را در حیوانات آلوده تا ۹۰ درصد کاهش داده‌اند


هپاتیت B شدیدترین عفونت ویروس کبدی در جهان است و ظاهرا عامل اصلی سرطان کبد است. طبق تخمین سازمان جهانی بهداشت هپاتیت B منجر به مرگ بیش از یک میلیون نفر در سال می‌شود.
برای حفاظت در برابر این بیماری واکسن‌هایی وجود دارد اما درمان دارویی آن گران و تقریبا غیرموثر است.
دانشمندان در نظر دارند سال آینده اولین آزمایشات را بر انسان آغاز کنند.

کارشناسان وزارت بهداشت ایران می گویند یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در کشور ایران به هپاتیت B و C آلوده اند.ولی آمار غیر رسمی می گوید در کشور ایران حدود ۲ میلیون نفر آلوده به ویروس هپاتیت B و بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر مبتلا به هپاتیت C داریم. به عبارتی، ۷/۱ درصد جمعیت کشور ناقلین مزمن هپاتیت B و ۱/۳ درصد جمعیت کشور نیز به ویروس هپاتیت C آلوده هستند.


البته خوشبختانه اکثر کسانی که در ایران به هپاتیت B آلوده هستند، هپاتیت غیرفعال دارند (کسانی که فقط ویروس در بدنشان وجود دارد) و فقط باید هر ۶ ماه یک بار آزمایش بدهند، ولی در عوض، متاسفانه هپاتیت C و B بیشتر در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی دیده می‌شود.

سالانه نزدیک به ۱۰ هزار نفر آلوده به هپاتیت B و C در کشور گزارش می شود.

در ایران آمار مربوط به هپاتیت B و Cاز سال ۱۳۷۷تا کنون بین ۷ هزار تا ۱۱ هزار مورد آلوده در سال به صورت متغیر بوده است، به گونه ای که در سال ۷۷ حدود ۷ هزار مورد آلوده به این نوع هپاتیت ها در کشور وجود داشت اما در سال های اخیر ۱۰ هزار مورد بوده که شایع ترین آنها هپاتیت B و بیش از ۸ هزار مورد است.و از میان ۸ هزار مورد آلوده به هپاتیت B نزدیک به دو هزار نفر فاز بیماری را طی می کنند.


مطالعات ایران بر روی جمعیت عمومی کشورنشان می دهد ، که ۷/۱ درصد جمعیت کشور را آلوده شدگان به هپاتیت B و در سایر مطالعات این میزان ۲ تا ۳ درصد را شامل می شود همچنین ۱/۰ درصد نیز آلوده به هپاتیت C در کشور تخمین زده می شود.البته کارشناسان غیر دولتی این آمار را واقعی نمی دانند و درصد افراد آلوده را بیشتر تخمین می زنند.


از آنجا که ۶۰ تا ۸۰ درصد افراد آلوده به هپایتت C به سمت مزمن شدن بیماری می روند ،بنابراین اگر چه شیوع آن نسبت به هپاتیت B کمتر است اما مشکلات و معضلات مربوط به هپاتیت C بیشتراست چرا که درصد کمی از افراد آلوده به هپاتیت B، بیماری آنها مزمن می شوند.


زمانی که هپاتیت اثر منفی خود را بر کبد بگذارد ، سبب از بین رفتن سلول های کبدی و از کارافتادن سیستم فعالیت کبدی می شود که به دنبال آن آسیب شکمی را به همراه دارد بنابراین نگرانی های مربوط به بیماری هپاتیت زمانی است که این بیماری به سمت مزمن شدن می رود.

هپاتیت A در کشور ایران شیوع بالایی دارد اما خوشبختانه از نوع هپاتیت هایی است که سرانجام خوبی دارد چرا که درصد بسیارکمی از افراد آلوده به این نوع هپاتیت به طرف مزمن شدن می روند، به گونه ای که بسیاری از افراد ممکن است در کودکی به این بیماری مبتلا و یا نسبت به آن ایمن شده اند اما چون در صورت ابتلا به آن نیز، سیر طولانی و مزمن شدن را طی نمی کند بنابراین نمی تواند مشکل ساز باشد.

پس از ادغام برنامه واکسیناسیون هپاتیت B در نوزادان و برنامه کشور ی در خصوص کنترل هپاتیت B ایران به موفقیت هایی رسیده است به گونه ای که میزان هپایتت B در جمعیت کشور ایران تا حدودی کاهش یافته است.


تعداد مبتلایان به هپاتیت C در کشور زیر یک درصد است. البته از کل انواع هپاتیت اطلاعات دقیقی در دست نیست.با توجه به این که ایران در مجاورت کشورهایی با آمار بالای هپاتیت ‌ C و B ‌قرار دارد، همیشه در معرض خطر است .

در سال ۱۳۷۹ در زندان‌های کشور ایران اپیدمی هپاتیت C در حدود ۲۰ درصد بود که با توزیع سرنگ یک بار مصرف در بین زندانیان و تغیر اعتیاد آن‌ها از تزریقی به خوراکی، این بیماری کاهش یافت به گونه‌ای که در سال ۸۴ حدود ۵ درصد از معتادان تزریقی به هپاتیت C مبتلا بوده‌اند.

۲۰۰ میلیون ناقل هپاتیت C در جهان وجود دارد، و با توجه به این که رفتارهای خطرساز و اعتیاد تزریقی در دنیا روند رو به رشدی دارد، تعداد مبتلایان به هپاتیت C نیز در حال افزایش است.

در حال حاضر حدود ۲۰۰ هزار بیمار هپاتیت C در ایران شناسایی شده‌اند.

همچنین هپاتیت B در مردان شایع‌تر از زنان است، و بیماری هپاتیت B در افرادی مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی‌ها که به صورت مداوم خون و فراوده‌های خونی دریافت می‌کنند، شایع‌تر است که البته با کارهای صورت پذیرفته در زمینه سالم‌سازی خون در سازمان انتقال خون ایران تعداد این بیماران نیز کاهش یافته است، به گونه‌ای که از سال ۷۵ تاکنون تنها ۲ مورد بیماری هپاتیت در هموفیلی‌های کل کشور ایران گزارش شده است.

واکسیناسیون هپاتیت نقش موثری در کاهش تعداد مبتلایان به هپاتیت B داشته است و از سال ۷۲ به بعد تمام نوزادان متولد شده در ایران در بدو تولد واکسن هپاتیت B را دریافت می‌کنند و متولدان ۶۸ تا ۷۲ نیز از امثال این واکسن را دریافت کرده اند.

از ۱۵ اسفند ماه سال ۱۳۸۵ متولدان سال ۶۸ این واکسن را دریافت کرده‌اند و متولدین سال‌های ۶۹ تا ۷۲ نیز در سال‌های بعد در برابر بیماری هپاتیت B واکسینه خواهند شد.

لازم به ذکر است به علت افزایش رفتارهای پرخطر در بین معتادان تزریقی ، ویروس هپاتیت B در کشور ایران رو به افزایش است.

هم اکنون ۳ درصد جمعیت جهان به ویروس B و C مبتلا هستند ،گرچه اطلاعات آماری دقیق در ایران وجود ندارد ولی به نظر می رسد این رقم در ایران حدود یک درصد باشد. البته این رقم در برخی از استانهای کشور نیز متغییر است.

با ساخت و تولید واکسن های هپاتیت در کشور ایران ، هم اکنون شیوع این ویروس در ایران بسیار کاهش یافته و در سطح کشورهای همسایه نیز ، ایران در وضعیت بهتری قرار دارد.

هم اکنون ویروس هپاتیت B و C بیشتر افراد در گروههای سنی ۲۰ تا ۴۰ سال جامعه را مبتلا کرده است.

لازم به ذکر است هپاتیت B شایع ترین نوع هپاتیت در کشور ایران است و این هپاتیت هم اکنون به عنوان یکی از اصلی ترین بیماریهای کبدی در ایران گزارش شده است.

هم اکنون برای کاهش و مبارزه با ویروس هپاتیت B در کشور ایران مطالعات این ویروس در چند استان کشور آغاز شده است.


در حال حاضر ما در کشورمان حدود ۲ میلیون نفر آلوده به ویروس هپاتیت B و بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر مبتلا به هپاتیت C داریم. به عبارتی، ۷/۱ درصد جمعیت کشور ناقلین مزمن هپاتیت B و ۱/۳ درصد جمعیت کشور نیز به ویروس هپاتیت C آلوده هستند.

مناطق جغرافیایی دنیا از نظر درصد انسان‌های آلوده به هپاتیت به ۳ دسته تقسیم می‌شود:‌ ۱ – مناطقی با آلودگی کم، که میزان ناقلین هپاتیت آن کمتر از ۲ درصد و شامل آمریکا و اروپاست. ۲ – مناطق با آلودگی متوسط، بین ۲ تا ۷درصد است. ۳ – مناطقی با آلودگی بالا که میزان ناقلین بیش از ۷ درصد و شامل کشورهایی همچون چین و تایوان است.

ایران تا ۱۰ سال پیش در منطقه با شیوع متوسط قرار داشت (حداقل ۳درصد ابتلا به هپاتیت در کشور) اما باز جای شکرش باقی است که در حال حاضر با پیشگیری و اجرای واکسیناسیون کشوری، در برخی از نواحی، میزان ابتلا به زیر ۲ درصد رسیده است؛ به عنوان مثال در تهران میزان شیوع کمتر از ۲ درصد است.